Ulaşımda Enerji Verimliliği

Ulaşımı kentiçi, şehirlerarası, bölgesel, ülkesel ve uluslararası ulaşım olarak sınıflandırmak mümkündür. Ulaşım sektörünün başlıca alt sektörleri karayolu, demiryolu, denizyolu ve havayoludur. Kentsel ulaşımın altında yer alan temel türler (modlar) ise toplu taşıma, özel araçlı ulaşım ve “motorsuz ulaşım” olarak tanımlanan bisiklet ve yaya ulaşımıdır.

Türkiye’de 2003 yılında 8,9 milyon olan motorlu araç sayısı, 2018 yılında 22,7 milyona çıkmış, 16 yıllık sürede araç sayısı %156 artmıştır. Buna bağlı olarak ulaştırma sektöründe tüketilen enerji de hızla büyümüştür. 2003 yılında 12,4 milyon TEP olan ulaştırma sektörü enerji tüketimi, 2018 yılında 28,4 milyon TEP’e çıkmıştır. Söz konusu 16 yıllık dönemde ulaştırma sektöründe tüketilen enerjide %129’luk bir büyüme meydana gelmiştir. Sınırlı miktardaki biyoyakıt ve elektrik kullanımı ihmal edildiğinde ulaştırma sektöründe harcanan enerji petrol ürünleri ve gaz (LPG ve CNG) ile karşılanmaktadır. Petrol ve gazın Türkiye’de çok ağırlıklı olarak ithal edildiği göz önünde bulundurulduğunda, ulaştırma sektöründe yapılacak enerji verimliliği çalışmalarının çoklu etkileri daha iyi anlaşılabilir.

Petrol bağımlılığını azaltmak ve ulaştırma kaynaklı sera gazları emisyonları azaltmak üzere alınan tedbirlerden birisi de alternatif yakıtları özellikle kentiçi ulaşımda yaygınlaştırmaktır. Bu alternatiflerden öne çıkanlar SDG (sıkıştırılmış doğal gaz), elektrik ve hidrojenle çalışan araçlar ile hibrid araçlardır.